Structureel overwerk: Een uitgebreide analyse en oplossingen

Wat is structureel overwerk?

Er is sprake van structureel overwerk als er regelmatig meer uren worden gewerkt dan de afgesproken contracturen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als er sprake is van een toename van de werkdruk of als er tijdelijke vervanging nodig is voor een collega die ziek is of op vakantie is.

Oorzaken van regelmatig overwerk

Er zijn veel verschillende redenen waarom mensen met regelmaat overwerken. Vaak begint het het overwerk tijdelijk door onvoorziene omstandigheden, maar gebeurd dit steeds vaker. Sommige van de meest voorkomende oorzaken zijn:

• Een te hoge werkdruk door een overvolle agenda of te veel verantwoordelijkheden.

• Een gebrek aan planning en prioriteitsstelling, waardoor taken niet op tijd voltooid kunnen worden.

• Een gebrek aan resources, zoals te weinig mensen of te weinig geld, om taken efficiënt uit te voeren.

• Een cultuur waarin overwerken als normaal wordt gezien en verwacht wordt.

Gevolgen van structureel overwerk

Structureel overwerken kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid en het welzijn van medewerkers. Sommige van de meest voorkomende gevolgen zijn:

• Stress, angst en depressie

• Slechte slaap en vermoeidheid

• Verminderende productiviteit en concentratie

• Slechtere fysieke gezondheid, waaronder hoge bloeddruk, hartproblemen en een verhoogd risico op diabetes

Hoe structureel overwerk te voorkomen of te verminderen

Als er structureel overwerkt wordt, dan zijn er een aantal dingen die werkgevers en werknemers kunnen doen:

• Stel duidelijke afspraken over werktijden en verwachtingen.

• Maak een realistische planning en prioriteitsstelling.

• Zorg voor voldoende resources, zoals extra mensen of geld.

• Stel gezonde werktijden en pauzes in, en motiveer werknemers om deze te nemen.

• Geef medewerkers de mogelijkheid om zich te specialiseren en taken op te delen om te voorkomen dat ze overbelast raken.

• Encourage werknemers om hun grenzen aan te geven en om hulp te vragen als ze zich overweldigd voelen.

• Bied ondersteuning aan werknemers door middel van mentale gezondheidsprogramma's en stressmanagement workshops.

• Creëer een cultuur waarin werknemers niet worden beoordeeld op het aantal uren dat ze werken, maar op hun prestaties en resultaten.

Hoe pas je je contract aan bij structureel overwerk?

Als het aantal uren van een medewerker in de afgelopen drie maanden elke maand hoger was dan zijn contracturen, heeft hij op basis van een wettelijk rechtsvermoeden recht op aanpassing van zijn contract. Er zijn een aantal stappen die je kunt ondernemen om je contract aan te passen bij overwerk. Hieronder zullen we deze stappen bespreken:

1. Bespreek het probleem met je leidinggevende

Dien een verzoek in om een gesprek aan te met je leidinggevende over het feit dat je structureel meer uren werkt dan is afgesproken. Probeer samen te komen tot een aanpassing die voor beide partijen werkt. Laat bijvoorbeeld de gemaakte overuren uitbetalen.

2. Maak gebruik van de cao

De term overwerk staat niet in het Burgerlijk wetboek en in de Arbeidstijdenwet. Indien er een cao van toepassing is, dan zijn er regels en afspraken over bijvoorbeeld extra werk en verlof. Het is belangrijk om te kijken of er in de cao bepalingen zijn die je kunt aanwenden om je contract aan te passen.

3. Overleg met je vakbond

Als je lid bent van een vakbond, kun je hen om advies vragen over hoe je je contract kunt aanpassen bij structureel overwerk. Zij kennen de cao en kunnen je helpen om de juiste stappen te ondernemen.

4. Leg afspraken vast in een schriftelijke overeenkomst

Het is voor een werknemer verstandig om afspraken rondom de arbeidstijden vast te leggen in een schriftelijke overeenkomst. Dit voorkomt misverstanden en zorg voor duidelijkheid over de afspraken die je hebt gemaakt. Zorg ervoor dat de overeenkomst duidelijk is en dat alle afspraken goed zijn vastgelegd, zodat je hier later op terug kunt vallen.

Wat te doen als je werkgever niet meewerkt?

Het kan voorkomen dat je werkgever je arbeidsovereenkomst niet wilt aanpassen bij het draaien van extra uren. De wetgever gaat uit van ‘goed werknemerschap' en ‘goed werkgeverschap', en hier dienst een werkgever zich dan ook aan te houden. In dat geval kun je de volgende stappen ondernemen:

1. Maak gebruik van bemiddeling

Als je werkgever niet meewerkt, kun je bemiddeling inroepen. Dit is een onafhankelijke partij die je helpt om een oplossing te vinden. Bemiddeling kan zowel door een externe partij als door het UWV worden ingeroepen.

2. Overleg met je vakbond

Als je werkgever niet meewerkt, kun je ook overleggen met je vakbond. Zij kunnen je helpen om een oplossing te vinden en je ondersteunen in het vinden van de juiste stappen om je contract aan te passen.

3. Neem juridisch advies

Als laatste redmiddel kun je juridisch advies inwinnen. Een advocaat kan je helpen om je rechten te bepalen en om je contract aan te passen. Houd er wel rekening mee dat dit een tijdrovend en kostbaar proces kan zijn.

Conclusie

Structureel overwerk is een groot issue in onze moderne samenleving en kan leiden tot uitputting, stress en verminderende productiviteit. Het is belangrijk om de oorzaken te begrijpen en adequaat aan te pakken door middel van heldere afspraken, planning en prioriteitsstelling, gezonde werktijden en ondersteuning. Door deze stappen te ondernemen, kunnen werkgevers en werknemers samenwerken om structureel overwerk te voorkomen en te verminderen, waardoor zij gezonder, gelukkiger en productiever kunnen werken.

Personeelsplanning en urenregistratie software!

• Eenvoudige personeelsplanning
• Overzichtelijke urenregistratie
• Makkelijke verlofregistratie

Gratis uitproberen Demo aanvragen