Presenteïsme aanpakken voor een gezondere werkplek

Wat is presenteïsme?

Presenteïsme is een fenomeen dat plaatsvindt wanneer werknemers op hun werkplek aanwezig zijn, maar niet volledig functioneel of productief zijn door gezondheidsproblemen, vermoeidheid of persoonlijke kwesties. Het is het tegenovergestelde van absenteïsme, waarbij werknemers fysiek afwezig zijn. Echter, in tegenstelling tot absenteïsme, is presenteïsme vaak moeilijker te herkennen. Het kan zijn dat de werknemer gewoon blijft doorwerken, ondanks tekenen van vermoeidheid, burn-out, depressie of zelfs ziekte. Presenteïsme kan leiden tot een lagere productiviteit, maar ook tot een negatieve bedrijfscultuur. Het begrijpen van presenteïsme is de eerste stap om het aan te pakken.

Vrijwillig en onvrijwillig presenteïsme

Presenteïsme kan zowel vrijwillig als onvrijwillig voorkomen, afhankelijk van de motivaties en omstandigheden van de werknemer.

Bij vrijwillig presenteïsme kiest de werknemer ervoor om te blijven werken ondanks gezondheidsproblemen of vermoeidheid. Dit kan te maken hebben met werkdruk, angst voor afwezigheid, of een bedrijfscultuur waarin doorwerken wordt aangemoedigd.

Onvrijwillig presenteïsme daarentegen kan het gevolg zijn van situaties waarin de werknemer zich verplicht voelt om te blijven werken, ondanks duidelijke signalen van ziekte of burn-out. Het kan zijn dat het loon, de angst voor werkverlies, of het gebrek aan ziekteverlof een rol spelen. Beide vormen van presenteïsme dragen bij aan een lagere productiviteit en kunnen het welzijn van de werknemer aantasten.

De belangrijkste oorzaken van onvrijwillig of vrijwillig presenteïsme

Er zijn veel factoren die kunnen bijdragen aan zowel vrijwillig als onvrijwillig presenteïsme. Een van de meest voorkomende oorzaken is de hoge werkdruk. Dit kan leiden tot stress en burn-out, wat kan resulteren in presenteïsme. Werknemers kunnen zich gedwongen voelen om door te werken, zelfs als ze ziek of vermoeid zijn.

Een andere belangrijke factor is de bedrijfscultuur. In sommige bedrijven kan er een onuitgesproken verwachting zijn dat werknemers altijd aanwezig en productief zijn, wat kan leiden tot zowel vrijwillig als onvrijwillig presenteïsme.

Daarnaast kan de angst voor baan verlies of loonverlies werknemers ertoe aanzetten om door te werken ondanks gezondheidsproblemen of andere persoonlijke problemen. Ten slotte kan het ontbreken van voldoende ziekteverlof of andere ondersteuningsmaatregelen werknemers dwingen om te blijven werken, zelfs als ze ziek zijn. Het begrijpen van deze oorzaken is cruciaal om presenteïsme effectief aan te pakken.

Wat zijn de negatieve gevolgen van presenteïsme?

Presenteïsme kan op de lange termijn verschillende negatieve gevolgen hebben, zowel voor de werknemer als voor het bedrijf.

Gevolgen voor werknemers:

Voor de werknemer kan het blijven werken ondanks gezondheidsproblemen of vermoeidheid leiden tot verergering van de symptomen, hogere stressniveaus, burn-out of zelfs depressie. Deze problemen kunnen het welzijn van de werknemer verder ondermijnen en ook zijn of haar persoonlijke leven beïnvloeden.

Gevolgen voor het bedrijf

Voor het bedrijf kan presenteïsme leiden tot lagere productiviteit, aangezien werknemers die niet op hun best zijn, vaak minder efficiënt werken. Het kan ook bijdragen aan een negatieve bedrijfscultuur waarin werknemers zich verplicht voelen om te blijven werken, zelfs als ze ziek zijn. Dit kan leiden tot een hoger ziekteverzuim op de lange termijn, omdat werknemers uiteindelijk mogelijk volledig moeten stoppen met werken om te herstellen. Bovendien kan het bedrijf ook te maken krijgen met hogere gezondheids- en welzijnskosten.

Hoe kan je presenteïsme het beste aanpakken?

Herkenning en bewustwording

De eerste stap om presenteïsme aan te pakken, is het herkennen en erkennen van het probleem. Het is belangrijk om je bewust te zijn van de signalen van presenteïsme, zoals verminderde prestaties, vermoeidheid, of tekenen van stress of burn-out bij werknemers.

Creëer een ondersteunende bedrijfscultuur

Een ondersteunende en zorgzame bedrijfscultuur kan helpen presenteïsme te verminderen. Moedig open communicatie aan en creëer een veilige ruimte waar werknemers zich comfortabel voelen om hun gezondheidsproblemen of persoonlijke problemen te bespreken. Een cultuur die gezondheid en welzijn waardeert, kan werknemers aanmoedigen om beter voor zichzelf te zorgen en, indien nodig, tijd te nemen om te herstellen.

Preventie en ondersteuning

Preventie van presenteïsme kan ook inhouden het bieden van voldoende gezondheids- en welzijnsvoorzieningen, zoals flexibele werktijden, mogelijkheden voor thuiswerken, toereikend ziekteverlof, en toegang tot mentale gezondheidszorg. Het ondersteunen van werknemers door voldoende rusttijden te bieden, een evenwichtige werkdruk te handhaven en voldoende loon te bieden kan ook helpen presenteïsme tegen te gaan.

Training en onderwijs

Het aanbieden van training en onderwijs kan werknemers en managers helpen de tekenen van presenteïsme te herkennen en effectief te reageren. Dit kan ook bijdragen aan een beter begrip van het belang van mentale gezondheid op de werkplek.

Door het nemen van deze stappen kan presenteïsme worden aangepakt en kan een gezondere en productievere werkplek worden bevorderd.

Personeelsplanning en urenregistratie software!

• Eenvoudige personeelsplanning
• Overzichtelijke urenregistratie
• Makkelijke verlofregistratie

Gratis uitproberen Demo aanvragen