Ontslagvergoeding: Wie heeft er recht op en wanneer moet het aangeboden worden?

Wat is een ontslagvergoeding?

De Wet Arbeidsmarkt in Balans, ingevoerd in het jaar 2020, bepaalt dat elke werknemer die onvrijwillig wordt ontslagen recht op een transitievergoeding heeft. Van onvrijwillig ontslag is sprake als de beslissing om het dienstverband van de werknemer te beëindigen bij de werkgever ligt en niet bij de werknemer.

Bij ontslag met wederzijds goedvinden of ontbinding van het tijdelijke contract van de werknemer door het UWV of de kantonrechter kan de werknemer aanspraak maken op een ontslagvergoeding.

Wanneer is er sprake van ontslagvergoeding?

Normaal gesproken hebben werknemers recht op een ontslagvergoeding als de werkgever het initiatief neemt tot ontslag. Er bestaan echter uitzonderingen, zoals wanneer de werknemer ontslag neemt wegens ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Onvrijwillig ontslag geeft niet altijd recht op een vergoeding, bijvoorbeeld wanneer het ontslag te wijten is aan ernstig wangedrag van de werknemer of wanneer de werknemer jonger is dan 18 jaar en minder dan 12 uur per week heeft gewerkt.

Bovendien kan een ontslagvergoeding in bepaalde omstandigheden niet vereist zijn, bijvoorbeeld als de werknemer een gelijkwaardig contract aanbiedt of tijdelijk contract aangeboden krijgt of als het ontslag het gevolg is van economische redenen die in de collectieve arbeidsovereenkomst (cao)  zijn opgenomen. Werkgevers moeten zich bewust zijn van deze uitzonderingen om juridische problemen te voorkomen.

Voorwaarden voor de ontslagvergoeding

Wil een werknemer recht hebben op een ontslagvergoeding, dan moet het ontslag aan twee voorwaarden voldoen.

• Ten eerste moet het initiatief voor het ontslag van de werkgever. Dit betekent dat de werknemer recht heeft op een ontslagvergoeding als hij wordt ontslagen door zijn werkgever of als zijn tijdelijke arbeidsovereenkomst afloopt en niet wordt verlengd.

• Ten tweede kan een hogere ontslagvergoeding ook worden betaald als het ontslag plaatsvindt via een beëindigingsovereenkomst. Hiervan is sprake wanneer zowel de werkgever als de werknemer instemmen met het ontslag.

De voorwaarden en het bedrag van de ontslagvergoeding hangen af van de onderhandelingen tussen beide partijen en worden schriftelijk vastgelegd in de beëindigingsovereenkomst. Doorgaans is het bedrag van een ontslagvergoeding bij een beëindigingsovereenkomst hoger dan bij een onvrijwillig ontslag.

Belasting op ontslagvergoeding

De Belastingdienst beschouwt onderhandeling voor een ontslagvergoeding als loon uit arbeid, waardoor deze belast is. Toch zijn er mogelijkheden om een belastingvrije ontslagvergoeding te ontvangen.

In Nederland is inkomen uit (vroegere) dienstbetrekking belast op totale inkomen box 1. Volgens de standaardregels houdt jouw werkgever loonbelasting en premies volksverzekeringen in op jouw bruto ontslagvergoeding. Je ontvangt het netto bedrag van jouw ontslagvergoeding op jouw rekening. Maar omdat de ontslagvergoeding bij jouw inkomen wordt opgeteld, betaal je mogelijk meer belasting dan anders.

Dankzij sommige vrijstellingen van belasting op ontslagvergoedingen kun je de vergoeding belastingvrij ontvangen.

Bereken de netto ontslagvergoeding

Er zijn verschillende manieren om de fiscale gevolgen van een ontslagvergoeding te verzachten. Als er geen actie wordt ondernomen, wordt het progressieve belastingstelsel toegepast. Dit systeem combineert het salaris en de ontslagvergoeding om de toepasselijke belastingschijf te bepalen. Hieronder geven we een rekenvoorbeeld.

Ontslagvergoeding belastingvrij

Om jouw belastingdruk te verlagen of jouw bruto uurloon transitievergoeding belastingvrij (netto) te gebruiken, kun je kiezen voor een van de volgende drie opties:

• Gemiddelde van jouw inkomen over drie jaar
• De resterende jaarruimte benutten
• Jouw transitievergoeding gebruiken om een opleiding of outplacement te financieren

Bereken jouw transitievergoeding

De transitievergoeding is een verplichte vorm van compensatie die iedere werkgever iedere werknemer moet geven bij onvrijwillig ontslag. Het recht op een transitievergoeding is een deel van de totale netto ontslagvergoeding die een werknemer uiteindelijk ontvangt bij ontslag.

Wat is de hoogte van mijn transitievergoeding?

Jouw maandsalaris en het aantal dienstjaren bepalen jouw wettelijke transitievergoeding. De maximale andere vergoeding voor 2023 is 89.000 euro, tenzij jouw jaarsalaris hoger is. Bereken hier jouw transitievergoeding.

Wat is de hoogte van mijn ontslagvergoeding?

Ontslagvergoedingen zijn meestal hoger dan transitievergoedingen, die ongebruikte vakantiedagen of bonussen kunnen omvatten. Als een werkgever zich misdragen heeft, kan een advocaat helpen om een hogere ontslagvergoeding te bedingen.

Formule om ontslagvergoeding te berekenen

Vanaf januari 2020 komen werknemers vanaf het begin van hun ontslag in hun dienstverband in aanmerking voor recht op een ontslagvergoeding. De hoogte van de ontslagvergoeding wordt berekend aan de hand van de volgende formule:

• 1/3 van het maandsalaris per volledig dienstjaar vanaf de eerste werkdag

• Voor het resterende deel gebruik je de formule: 

  (1/3 bruto maandsalaris / 12) x (resterende bruto salaris / bruto maandsalaris)

• Deze formule wordt ook gebruikt voor arbeidsovereenkomsten van minder dan een jaar.

Overgangsregeling ontslagvergoeding

In sommige gevallen kunnen er tussen een werkgever en werknemer interne of individuele afspraken bestaan over de berekening van een ontslagvergoeding, die voorrang heeft op de wettelijke vereisten, tenzij de werknemer anders kiest.

Als werkgever ben je verantwoordelijk voor het informeren van jouw werknemer over de beschikbare ontslagvergoeding en andere financiële vergoedingen waar deze recht op heeft. Het is vervolgens aan de werknemer om te bepalen aan welke financiële vergoeding hij of zij de voorkeur geeft. Kiest deze voor de ontslagvergoeding, dan moet hij of zij dat binnen vier weken schriftelijk laten weten, anders verliest deze zijn recht op deze financiële vergoedingen.

Als een werkgever niet tijdig informatie verstrekt over de vergoeding en een werknemer heeft afgezien van zijn recht daarop, kan de werknemer zijn beslissing schriftelijk herroepen. De werknemer kan zelfs de hele vergoeding opeisen als er nog geen beslissing is genomen.

Ontslagvergoeding bij een beëindigingsovereenkomst

Bij een beëindigingsovereenkomst is het gebruikelijk om een ontslagvergoeding vast te stellen. Als dat niet gebeurt, kan dat ertoe leiden dat de werknemer de overeenkomst niet wil ondertekenen. De ontslagvergoeding in een beëindigingsovereenkomst is dan ook vaak hoger dan wat zou worden geboden bij onvrijwillig ontslag. Aan een beëindigingsovereenkomst kan ook een forfaitair bedrag of een tekenbonus worden toegevoegd.

Het uiteindelijke bedrag van de ontslagvergoeding hangt af van het ontslagen recht, de onderhandelingen tussen de werkgever en de werknemer. Daarom is het cruciaal om een sterk ontslagdossier bij te houden om als werknemer een sterke onderhandelingspositie te hebben. Het is absoluut noodzakelijk om alle onderhandelingen schriftelijk samen te vatten en beide partijen achteraf een vaststellingsovereenkomst te laten ondertekenen.

Personeelsplanning en urenregistratie software!

• Eenvoudige personeelsplanning
• Overzichtelijke urenregistratie
• Makkelijke verlofregistratie

Gratis uitproberen Demo aanvragen