In onze loopbaan kunnen er momenten zijn waarop we nadenken over de richting die we willen nemen en of ons huidige werk ons nog steeds voldoening geeft. Soms kan het zijn dat we een nieuwe uitdaging willen aangaan, of misschien hebben we besloten om ons te richten op persoonlijke projecten.
In dergelijke gevallen kan het vrijwillig nemen van ontslag de juiste keuze zijn. Het nemen van ontslag kan echter een ingrijpende beslissing zijn met verschillende juridische, financiële en emotionele implicaties.
In dit artikel bespreken we de verschillende aspecten van het vrijwillig nemen van ontslag. We zullen kijken naar redenen om zelf ontslag te nemen, hoe je ontslag kunt nemen met goedvinden van je werkgever, en ook situaties zoals ontslag op staande voet en het opzeggen van tijdelijke en vaste contracten.
We zullen ook bespreken hoe je je kunt voorbereiden op het nemen van ontslag en hoe je de beste voorwaarden kunt onderhandelen.
Redenen om zelf ontslag te nemen
Er zijn verschillende redenen waarom iemand ervoor kan kiezen om zelf ontslag te nemen.
Ontslag nemen met goedvinden
Een van de manieren om ontslag te nemen is door middel van ontslag met goedvinden. Dit betekent dat de werkgever akkoord gaat met het ontslag van de werknemer. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer de werknemer een andere baan heeft gevonden en de werkgever begrijpt dat de werknemer betere kansen heeft elders.
Ontslag nemen door onzorgvuldig gedrag werkgever
Een andere reden om ontslag te nemen kan zijn vanwege het onzorgvuldige gedrag van de werkgever. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als de werkgever zich niet aan de afspraken houdt die zijn vastgelegd in het arbeidscontract, of als er sprake is van discriminatie, intimidatie of andere vormen van onrechtmatig gedrag op de werkvloer. In dergelijke gevallen kan een werknemer zich genoodzaakt voelen om ontslag te nemen om verdere schade te voorkomen.
Ontslag op staande voet
Ontslag op staande voet is een andere manier om ontslag te nemen, maar dit is een ingrijpende maatregel die alleen in zeer specifieke omstandigheden gerechtvaardigd is. Ontslag op staande voet kan worden gegeven als er sprake is van ernstig verwijtbaar handelen van de werknemer of werkgever, zoals diefstal, geweld of grove belediging.
Vast contract opzeggen
Als werknemer met een vast contract kan het nemen van ontslag een ingrijpende beslissing zijn. Als je ervoor kiest om je vaste contract op te zeggen, moet je je houden aan de opzegtermijn die in je arbeidsovereenkomst is vastgelegd. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je een maand of langer van tevoren moet aankondigen dat je van plan bent om ontslag te nemen.
Als er geen afspraken zijn gemaakt over de opzegtermijn in je contract, geldt er een wettelijke opzegtermijn van één maand.
Als werknemer met een vast contract is het ook belangrijk om te weten dat je in aanmerking kunt komen voor een transitievergoeding als je ontslag neemt, vanwege ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van jouw werkgever. Deze vergoeding is bedoeld als financiële ondersteuning voor de periode tussen het verlaten van je huidige werkgever en het vinden van een nieuwe baan. De hoogte van de transitievergoeding is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de lengte van het dienstverband en het salaris van de werknemer.
Tijdelijk contract opzeggen
Als werknemer met een tijdelijk contract kan het nemen van ontslag ook een ingrijpende beslissing zijn. Het opzeggen van een tijdelijk contract vereist dat je je houdt aan de opzegtermijn die is vastgelegd in je arbeidsovereenkomst. Als je tijdelijke contract een afspraak bevat over de duur van de opzegtermijn, moet je je hieraan houden. Als er geen afspraken zijn gemaakt over de opzegtermijn in je contract, geldt er een wettelijke opzegtermijn van één maand.
Tijdelijk contract met afspraken over tussentijds opzeggen
Als je tijdelijke contract een afspraak bevat over tussentijds opzeggen, moet je deze afspraak respecteren en je houden aan de overeengekomen opzegtermijn.
Tijdelijk contract zonder tussentijdse opzegmogelijkheid
Als er geen afspraken zijn gemaakt over tussentijds opzeggen, kan het opzeggen van je tijdelijke contract alleen plaatsvinden als er sprake is van een dringende reden en je daarom op staande voet ontslag neemt. Als er geen sprake is van een dringende reden, kun je de kantonrechter vragen het contract te ontbinden als je een goede reden hebt, bijvoorbeeld omdat je een betere baan hebt gevonden maar je werkgever je niet wil laten gaan.
Ontslag nemen tijdens proeftijd
Als werknemer met een proeftijd in je arbeidscontract heb je de mogelijkheid om op elk moment het contract op te zeggen. Dit betekent dat je niet gebonden bent aan een opzegtermijn en dat je vrij bent om te vertrekken wanneer je maar wilt. Het is wel verstandig om dit schriftelijk te doen en de werkgever om een ontvangstbevestiging te vragen, zodat er later geen misverstanden kunnen ontstaan over de datum en reden van je vertrek.
Tijdens de proeftijd hebben zowel de werkgever als de werknemer de kans om te zien of er een goede match is tussen de werknemer en de organisatie. Als blijkt dat de werknemer niet goed past binnen het bedrijf, kan de werkgever het contract ook op elk moment opzeggen. In dat geval geldt er wel een opzegtermijn, die afhankelijk is van de duur van de proeftijd.
Ontslag nemen tijdens ziekte
Als je in de ziektewet terechtkomt als gevolg van problemen op je werk, kan dit een moeilijke en stressvolle tijd zijn. Het is belangrijk om te proberen de problemen samen met je werkgever op te lossen, bijvoorbeeld door middel van mediation of een gesprek met een vertrouwenspersoon. Als dit niet lukt en je geen andere opties meer ziet, dan kun je alsnog zelf ontslag nemen.
Het is echter belangrijk om hierbij wel rekening te houden met de mogelijke gevolgen. Zo kan het opzeggen van je contract tijdens ziekte invloed hebben op je recht op een WW-uitkering. Het is daarom aan te raden om in je WW-aanvraag aan te geven dat je ontslag neemt vanwege ziekte. Het UWV zal dan beoordelen of je een goede reden had om ontslag te nemen.
Het is ook goed om te weten dat er in sommige gevallen andere opties zijn dan zelf ontslag nemen. Zo kun je bijvoorbeeld een beroep doen op de Wet verbetering poortwachter, waarin staat dat werkgever en werknemer verplicht zijn om zich samen in te spannen om de werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van aanpassingen aan de werkplek of het aanbieden van passende arbeid.
Als je toch besluit om ontslag te nemen tijdens ziekte, is het belangrijk om dit op een professionele en respectvolle manier te doen. Houd er rekening mee dat je in de toekomst mogelijk weer met dezelfde werkgever te maken kunt krijgen, of dat je collega's tegen kunt komen in een andere werkomgeving.
Ontslag nemen en je WW-uitkering
Als je zelf ontslag neemt, dan heb je in de regel geen recht op een WW-uitkering. Dit geldt zowel bij tijdelijke als vaste contracten, en ook als je in je proeftijd ontslag neemt. Er zijn echter enkele uitzonderingen waarbij je toch aanspraak kunt maken op een WW-uitkering.
Uitzonderingen
Als je partner verhuist
Een van die uitzonderingen is als je partner verhuist en je om die reden ontslag neemt. In dat geval heb je onder bepaalde voorwaarden toch recht op WW. Zo moet je eigen reistijd naar je nieuwe woonplaats meer dan 3 uur bedragen en moet je zo lang mogelijk doorwerken tot je verhuist.
Als je om gezondheidsredenen ontslag neemt
Een andere uitzondering is als je om gezondheidsredenen ontslag neemt als gevolg van problemen op je werk. In dat geval kun je wel aanspraak maken op een WW-uitkering, maar alleen als je er alles aan hebt gedaan om het probleem met je werkgever op te lossen en dit niet is gelukt. De UWV-arts zal vervolgens beoordelen of je ontslag aan je psychische toestand is toe te rekenen of dat het schadelijk zou zijn voor je gezondheid om in dienst te blijven.
Ontslag nemen en transitievergoeding
Geen transitievergoeding
Als je zelf ontslag neemt of op staande voet ontslagen wordt, is het in principe niet mogelijk om in aanmerking te komen voor een transitievergoeding. De basisregel om hiervoor in aanmerking te komen, is namelijk dat je niet verwijtbaar mag zijn. Er zijn echter wel uitzonderingen op deze regel.
Wel transitievergoeding
Als je ontslag neemt wegens ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van je werkgever, heb je wel recht op een transitievergoeding. Het maakt daarbij niet uit of je contract van rechtswege afliep, je zelf hebt opgezegd of dat de kantonrechter het contract heeft ontbonden. In sommige gevallen kom je zelfs in aanmerking voor een billijke vergoeding.
Een ontslagbrief schrijven
Bij ontslag nemen is het van belang om je werkgever op de juiste manier te informeren. Dit kan door middel van een ontslagbrief, waarin je aangeeft dat je de arbeidsovereenkomst wilt beëindigen en wat de reden hiervoor is. Zorg dat deze brief schriftelijk wordt opgesteld en bij voorkeur aangetekend wordt verstuurd voor bewijs van ontvangst en om misverstanden te voorkomen. Vermeld de opzegtermijn en eventuele afspraken over vakantiedagen en bied aan om mee te werken aan een soepele overgang van je werkzaamheden.
Hieronder vind je een voorbeeldbrief.
Voorbeeld ontslagbrief
[Je naam en adres] [Naam en adres werkgever] [Plaats, datum]
Betreft: opzegging arbeidsovereenkomst
Geachte heer/mevrouw,
Hierbij wil ik u informeren dat ik mijn arbeidsovereenkomst met ingang van [datum] wil beëindigen. De reden hiervoor is [reden van opzegging].
Ik heb een opzegtermijn van [aantal] weken in acht genomen en zal mijn werkzaamheden voortzetten tot en met [laatste werkdag]. Ik ben bereid om mee te werken aan een soepele overgang voor mijn werkzaamheden.
Graag wil ik u bedanken voor de tijd die ik bij uw bedrijf heb mogen doorbrengen en de kansen die ik heb gekregen om mijzelf te ontwikkelen.
Met vriendelijke groet,
[Je naam]
Tips om zelf ontslag te nemen
Als je van plan bent om zelf ontslag te nemen, zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden om het proces soepel te laten verlopen. Hieronder vind je 3 tips die je hierbij kunnen helpen:
Verstuur je ontslagbrief aangetekend
Wanneer je besloten hebt om ontslag te nemen, is het belangrijk om dit op de juiste manier te doen. Hoewel het opzeggen van je arbeidsovereenkomst meestal niet ingewikkeld is, is het wel belangrijk om bepaalde zaken goed te regelen. Een van die zaken is het versturen van je ontslagbrief.
Het is verstandig om je ontslagbrief aangetekend te versturen. Op die manier heb je altijd een bewijs dat je de brief op tijd hebt verzonden en dat deze is aangekomen bij je werkgever. Het kan namelijk voorkomen dat je werkgever ontkent dat hij de brief heeft ontvangen of beweert dat de brief te laat is verzonden. Door de brief aangetekend te versturen, voorkom je dit soort discussies.
Bedenk dat je niet al je vakantiedagen kunt opnemen
Bij het opzeggen van je baan kun je niet altijd al je resterende vakantiedagen opnemen. Werkgevers kunnen bezwaar maken als ze vinden dat er een gewichtige reden is om dat niet te doen, bijvoorbeeld als snel een vervanger nodig is. Bespreek daarom tijdig met je werkgever over het opnemen van je vakantiedagen en zorg voor een zorgvuldige overdracht van je werkzaamheden. Werkgevers zijn verplicht om je vakantiedagen uit te betalen als je ze niet hebt opgenomen bij vertrek, maar dit geldt niet voor bovenwettelijke vakantiedagen.
Wees je bewust van onverwacht ontslag
Bij het opzeggen van je baan zijn er altijd risico's, zelfs als je al een nieuwe baan hebt. Bij onverwacht ontslag door je nieuwe werkgever kan je WW-uitkering in gevaar komen. Het is daarom verstandig om voorzichtig te zijn en een nieuw arbeidscontract te tekenen voordat je ontslag neemt. Onderhoud ook een goede relatie met je huidige werkgever, omdat je hun referentie in de toekomst misschien nodig hebt. Zorg dat je ontslag professioneel en respectvol is.
Personeelsplanning en urenregistratie software!