Onbetaald verlof kan een aantrekkelijke optie zijn voor werknemers die tijdelijk afwezig willen zijn van hun werk, bijvoorbeeld voor de zorg van een ziek familielid of voor persoonlijke omstandigheden. Maar wat zijn precies de regels rondom onbetaald verlof? Heeft de werknemer hier wettelijk recht op en hoe zit het met de pensioenopbouw? In dit artikel bespreken we de verschillende vormen van onbetaald verlof en waar je op moet letten als werkgever of werknemer.
Wat is onbetaald verlof?
Onbetaald verlof is een vorm van verlof waarbij de werknemer tijdelijk afwezig is van het werk, maar hierbij geen salaris ontvangt. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld de zorg voor een ziek familielid, persoonlijke omstandigheden of het opnemen van ouderschapsverlof. Onbetaald verlof kan op verschillende manieren worden opgenomen, bijvoorbeeld voor een bepaalde periode of voor een specifieke gebeurtenis. Werkgevers zijn niet verplicht om altijd onbetaald verlof toe te staan, maar sommige cao's bevatten afspraken hierover. Het is daarom belangrijk om te kijken naar de regels die gelden in jouw specifieke situatie.
Heeft de werknemer wettelijk recht op onbetaald verlof?
De Wet Arbeid en Zorg (WAZO) geeft twee mogelijkheden voor werknemers om wettelijk recht te hebben op onbetaald verlof. Dit is ouderschapsverlof en langdurig zorgverlof. Bij ouderschapsverlof heeft een werknemer recht op onbetaald verlof voor de verzorging van een kind tot en met de leeftijd van 8 jaar. Voor ouderschapsverlof gelden specifieke regels en afspraken, zoals de duur van het verlof en de manier waarop het verlof kan worden opgenomen. Het is belangrijk om hier goed van op de hoogte te zijn als werkgever of werknemer.
Vormen van onbetaald verlof
Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende vormen van onbetaald verlof. Naast de eerder genoemde onbetaalde verlof, hebben de andere geen wettelijke basis:
Langdurend zorgverlof
Langdurend zorgverlof is bedoeld voor werknemers die langdurig zorg moeten verlenen aan een zieke partner, kind of ouder. Bij langdurend zorgverlof heeft de werknemer recht op maximaal 6 keer het aantal uren dat hij of zij per week werkt. Tijdens het verlof betaalt de werkgever geen salaris, maar de werknemer kan in sommige gevallen wel aanspraak maken op zogeheten inkomensafhankelijke regelingen.
Kortdurend zorgverlof
Kortdurend zorgverlof is bedoeld voor werknemers die kortdurend zorg moeten verlenen aan een zieke partner, kind of ouder. Bij kortdurend zorgverlof heeft de werknemer recht op maximaal 2 keer het aantal uren dat hij of zij per week werkt. Tijdens het verlof betaalt de werkgever het salaris door.
Ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof is bedoeld voor werknemers die zorgtaken hebben voor een kind tot en met 8 jaar oud. Bij ouderschapsverlof heeft de werknemer recht op maximaal 26 keer het aantal uren dat hij of zij per week werkt. Tijdens het verlof betaalt de werkgever geen salaris, maar de werknemer kan in sommige gevallen wel aanspraak maken op zogeheten inkomensafhankelijke regelingen.
Onbetaald buitengewoon verlof
Onbetaald buitengewoon verlof kan worden opgenomen in bijzondere situaties, zoals bij een overlijden in de familie of bij een verhuizing naar het buitenland. Werknemers hebben geen wettelijk recht op onbetaald buitengewoon verlof, maar sommige cao's bevatten hier afspraken over.
Het is belangrijk om te kijken naar de regels en afspraken die gelden voor de specifieke vorm van onbetaald verlof.
Waar moet je op letten bij onbetaald verlof?
Als werkgever of werknemer zijn er verschillende zaken waar je op moet letten bij het opnemen van onbetaald verlof. Hieronder bespreken we enkele belangrijke aandachtspunten:
Moet je het salaris doorbetalen?
Bij onbetaald verlof heeft de werknemer geen recht op salaris. Dit betekent dat de werkgever het salaris niet hoeft door te betalen tijdens het verlof. In sommige gevallen kan de werknemer wel aanspraak maken op een inkomensafhankelijke regeling, zoals bij langdurend zorgverlof.
Hoe zit het met vakantiedagen?
Tijdens onbetaald verlof bouwt de werknemer geen vakantiedagen op. Het is daarom belangrijk om vooraf goed af te spreken hoeveel dagen er nog over zijn en hoe deze worden opgenomen.
Wat als je werknemer ziek wordt?
Als een werknemer tijdens onbetaald verlof ziek wordt, gelden dezelfde regels als bij ziekte tijdens regulier werk. Dit betekent dat de werkgever verplicht is om het loon door te betalen gedurende de eerste 2 jaar van ziekte.
Pensioenopbouw en onbetaald verlof
Bij onbetaald verlof wordt er geen salaris uitbetaald en dit kan gevolgen hebben voor de pensioenopbouw. Het is daarom belangrijk om goed te kijken naar de pensioenregeling en de gevolgen van onbetaald verlof op de pensioenopbouw.
Regels voor ontslag tijdens onbetaald verlof
Bescherming tegen ontslag
Tijdens onbetaald verlof heeft de werknemer in principe dezelfde bescherming tegen ontslag als tijdens regulier werk. Dit betekent dat de werkgever een goede reden moet hebben om de werknemer te ontslaan en dat het ontslag moet worden onderbouwd met bewijs.
Tijdelijke contracten
Als een werknemer een tijdelijk contract heeft en onbetaald verlof opneemt, loopt het contract gewoon door. Dit betekent dat het contract niet automatisch eindigt tijdens het verlof.
Nieuwe arbeidsovereenkomst
Als de werknemer na het onbetaald verlof weer aan de slag gaat, blijft de oude arbeidsovereenkomst geldig. Het is niet nodig om meteen afspraken te maken over een nieuwe arbeidsovereenkomst.
Dit zijn jouw opties als een werknemer onbetaald verlof wil opnemen
Als een werknemer onbetaald verlof wil opnemen, zijn er verschillende opties. Hieronder bespreken we enkele mogelijkheden:
Onderling overleg
De werknemer kan in overleg gaan met de werkgever om te kijken naar de mogelijkheden voor onbetaald verlof. Het is belangrijk om goede afspraken te maken over de duur van het verlof, de reden voor het verlof en de gevolgen voor het salaris, de vakantiedagen en de pensioenopbouw.
Collectieve ziektekostenverzekering
Sommige werkgevers bieden een collectieve ziektekostenverzekering aan voor werknemers. Het kan zijn dat een werknemer hierdoor aanspraak kan maken op een zogeheten inkomensafhankelijke regeling tijdens onbetaald verlof.
WW uitkering
Als een werknemer onbetaald verlof neemt en daarna werkloos wordt, kan het zijn dat hij of zij in aanmerking komt voor een WW uitkering. Het is belangrijk om hierover contact op te nemen met het UWV.
Het is belangrijk om goed af te wegen of het opnemen van onbetaald verlof de beste optie is. Het kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor de pensioenopbouw en het inkomen. Als werkgever is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken en rekening te houden met eventuele zwaarwegende bedrijfsbelangen.
