Alles wat je moet weten over het studiekostenbeding

Wat is een studiekostenbeding?

Een studiekostenbeding is een juridische overeenkomst tussen werkgevers en werknemers waarin wordt vastgelegd onder welke voorwaarden de kosten van scholing door de werkgever worden betaald, en onder welke voorwaarden de werknemer deze kosten moet terugbetalen.

Een studiekostenbeding kan onderdeel zijn van een arbeidsovereenkomst of in een afzonderlijke overeenkomst worden vastgelegd, waarin de kosten die onder het studiekostenbeding vallen, duidelijk uiteen worden gezet.

Het doel van een studiekostenbeding is om de werkgever te beschermen tegen het verlies van investeringen in opleidingen en scholing als een werknemer kort na het afronden van de opleiding vertrekt.

Daarnaast draagt het bieden van noodzakelijke scholing aan personeel bij aan het versterken van de organisatie als geheel, waar de werkgever baat bij heeft.

Wat valt er nog meer onder deze regeling?

Verplichte scholing valt natuurlijk onder de kosten die onder het studiekostenbeding worden gemaakt. Een studiekostenbeding omvat naast de kosten voor verplichte opleidingen ook het volgende:

• Collegegeld en leermaterialen.

• Kosten voor trainingen en workshops.

• Reiskosten die verband houden met de opleiding.

• Kosten voor examens en certificering.

• Andere direct gerelateerde kosten die de werkgever heeft betaald voor de scholing van de werknemer.

Daarnaast kunnen werkgevers ook overwegen om specifieke clausules op te nemen in het studiekostenbeding met betrekking tot onverplichte scholing, waarbij werknemers de vrijheid krijgen om aanvullende opleidingen te volgen.

Hoelang mag een studiekostenbeding duren?

In de meeste gevallen wordt een periode van één tot drie jaar als redelijk beschouwd, maar dit is afhankelijk van een aantal factoren:

• Type opleiding: Het soort scholing of opleiding dat wordt aangeboden, kan de duur van het beding beïnvloeden. Een kortdurende cursus vraagt om een kortere studiekostenbeding dan een langdurige academische opleiding.

• Kosten van de opleiding: Hoe meer de opleiding kost, hoe langer de werkgever kan verwachten dat de werknemer zich houdt aan het beding.  Als een werkgever een werknemer dwingt bepaalde verplichte opleiding te volgen, moet de duur daarvan in verhouding tot de kosten redelijk zijn.

• Relevante kennis en vaardigheden: Als de kennis en vaardigheden die de werkgever opdoet zeer specifiek en waardevol zijn voor de werkgever, dan kan het wat tijd kosten om deze te vergaren. Daarom kan het beding in dit geval wat langer duren.

• Sector en concurrentie: In sommige sectoren is er meer concurrentie dan in anderen en is het volgen van een opleiding van groot belang. In deze gevallen wordt een langer beding vaak als redelijk gezien.

• Individuele onderhandeling: De duur van een studiekostenbeding kan ook het resultaat zijn van individuele onderhandelingen tussen werkgever en werknemer. Als beide partijen akkoord gaan met een bepaalde duur, kan dit worden vastgelegd in het beding.

Voorwaarden voor werkgevers

Werkgevers moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden bij het opstellen van een studiekostenbeding om ervoor te zorgen dat deze rechtsgeldig is. Enkele van de belangrijkste voorwaarden zijn:

• Werkgevers moeten scholing kosteloos aanbieden aan hun werknemers, zonder enige financiële last bij hen neer te leggen, om te voldoen aan de wettelijke vereisten van een geldig studiekostenbeding.

• De voorwaarden van het studiekostenbeding moeten schriftelijk worden vastgelegd en door beide partijen worden ondertekend. De wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden maakt het zelfs verplicht

• Het studiekostenbeding moet redelijk zijn. Dit betekent dat de kosten die worden teruggevorderd niet buitensporig mogen zijn. Wat buitensporig wordt gevonden verschilt uiteraard per werkgever. Daarom is het belangrijk dat er goede afspraken worden vastgelegd.

• De scholing moet verzorgd worden door een onafhankelijke onderwijsinstelling.

• Het studiekostenbeding moet voldoen aan de wettelijke vereisten van de wet minimumloon. Dit betekent dat de werknemer na de inhouding van studiekosten nog steeds minimaal het wettelijke minimumloon verdient.

Werkgevers moeten de werknemer in staat stellen de opgedane kennis en vaardigheden daadwerkelijk te benutten in hun functie.

Terugbetaling van studiekosten

Soms worden studiekosten door de werkgever terugverwacht en moet een werknemer verplicht studiekosten terugbetalen.

Deze omstandigheden kunnen uiteraard verschillen, maar in de volgende situaties is een terugbetaling vaak aan de orde:

• Als de werknemer binnen een bepaalde periode na het volgen van de opleiding de arbeidsovereenkomst vrijwillig beëindigt. Bijvoorbeeld, als een werknemer binnen het eerste jaar vertrekt, kan de terugbetaling op een glijdende schaal worden berekend op basis van de rest periode van de studieverplichting.

• Als de werknemer wordt ontslagen om redenen die niet aan de werkgever te wijten zijn.

• Als de werknemer op eigen verzoek wordt ontslagen.

• Het is van essentieel belang dat de voorwaarden voor terugbetaling duidelijk worden gespecificeerd in het studiekostenbeding om eventuele misverstanden te voorkomen.

In het kort

• Wat is een studiekostenbeding?: Een studiekostenbeding is een overeenkomst tussen werkgevers en werknemers waarin wordt vastgelegd onder welke voorwaarden de werkgever kosten voor scholing kan terugvorderen.

• Wat valt onder een studiekostenbeding?: Kosten die onder een studiekostenbeding vallen omvatten collegegeld, leermaterialen, trainingen, reiskosten en andere gerelateerde kosten.

• Hoelang mag een studiekostenbeding duren?: Een studiekostenbeding mag niet langer duren dan redelijk is in verhouding tot de investering van de werkgever.

• Voorwaarden voor werkgevers: Werkgevers moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals kosteloze scholing aanbieden en redelijke voorwaarden opstellen.

• Terugbetaling van studiekosten: Werknemers moeten studiekosten terugbetalen als ze binnen bepaalde periodes na scholing vertrekken, worden ontslagen om bepaalde redenen, of op eigen verzoek vertrekken.