Wat is een ondernemingsraad precies?
Een ondernemingsraad is een groep mensen die door de werknemers van een bepaalde onderneming is gekozen om hun belangen te vertegenwoordigen. Zij kunnen beleid en procedures helpen vormgeven, advies geven over aanwerving en ontslag, en zelfs onderhandelen over overeenkomsten met het management.
De OR wordt samengesteld uit gekozen werknemersvertegenwoordigers vanuit verschillende geledingen van het bedrijf of de organisatie. De leden van de OR worden gekozen door middel van verkiezingen en hebben doorgaans een zittingstermijn van 2 tot 4 jaar.
Waarom is een ondernemingsraad belangrijk?
Een ondernemingsraad is belangrijk omdat hij de werknemers een stem geeft in de beslissingen die hen aangaan. Het is een kans voor werknemers om samen te komen en hun stem te laten horen, zodat het management rekening kan houden met hun zorgen en behoeften bij het nemen van strategische beslissingen over de bedrijfsvoering.
Taken van de OR
De taken van een ondernemingsraad variëren, afhankelijk van de omvang en de sector van de organisatie. Over het algemeen heeft de OR instemmingsrecht en adviesrecht bij beslissingen die de belangen van de medewerkers raken, zoals bijvoorbeeld over arbeidsvoorwaarden, werktijden, veiligheid en gezondheid op het werk en personeelsbeleid.
5 rechten van de ondernemingsraad
De rechten van de OR zijn door de overheid vastgelegd in de Wet op de Ondernemingsraden. Deze bevoegdheden bestaan uit: adviesrecht, instemmingsrecht, initiatiefrecht en het recht op informatie van de werkgever (de sociaal economische raad adviseert de overheid op dit gebied)
De OR heeft ook het recht om gevraagd en ongevraagd advies te geven aan de werkgever over zaken die van belang zijn voor de werknemers en de organisatie. Bovendien kan de OR ook de werkgever controleren en informatie opvragen om zijn taken goed uit te voeren.
Adviesrecht van de OR
Bij een reorganisatie, fusie, grote investering of andere belangrijke besluiten moet een werkgever overleggen met de OR om zo met het personeel overleg voeren. Als het bestuur een ander besluit neemt dan de OR heeft geadviseerd, moet het duidelijk uitleggen waarom en dit schriftelijk motiveren. Als de directie of het bestuur zijn definitieve besluit uitvoert (schorsingsplicht), dan heeft de OR bovendien een maand de tijd om te overwegen of hij in beroep gaat.
Initiatiefrecht van de OR
Een werkgever die een personeelsregeling, zoals arbeidstijden of ziekteverzuim, wil wijzigen, moet de ondernemingsraad om instemming vragen. Weigert de OR deze, dan mag de werkgever de nieuwe regeling niet uitvoeren. Doet hij dat toch, dan kan de OR een kantonrechter vragen het besluit te vernietigen (vernietigen). De werkgever kan dan de rechter vragen om dat besluit alsnog te mogen nemen.
Instemmingsrecht van de OR
Het instemmingsrecht houdt in dat de ondernemingsraad (OR) het recht heeft om voorstellen te doen aan de directie met betrekking tot alle sociale, organisatorische en financiële zaken. Nadat de directie het voorstel van de raad heeft gehoord, moet zij haar besluit zo spoedig mogelijk schriftelijk toelichten. Bij een geschil kan de OR de kantonrechter verzoeken om een bindende uitspraak waar de werkgever zich aan moet houden.
Recht op informatie
De OR heeft recht op alle informatie die nodig is voor de uitoefening van zijn taak en het goed functioneren. Zo moet de werkgever de OR informatie en schriftelijk advies verstrekken over de belangrijke financiële zaken zoals de jaarrekening, het sociaal jaarverslag, de beloningsstructuur en de plannen. Twee keer per jaar wordt een overlegvergadering gehouden waarin zaken van algemeen belang worden besproken; eventuele interne toezichthouders zijn hierbij ook aanwezig.
Scholingsrecht
Het laatste recht van de leden van de ondernemingsraad (OR) is het recht op scholing. Dat betekent concreet dat leden van de ondernemingsraad onder werktijd scholingsverlof mogen opnemen. Met behoud van loon: 5 dagen scholingsverlof per jaar; ten minste 3 dagen per jaar voor OR-commissieleden en ten minste 8 dagen per jaar voor leden die zowel lid zijn van de OR als van een OR-commissie. Daarbij betaalt de werkgever de opleidingskosten.
Waar moet ik als werkgever rekening mee houden bij het opstellen van een ondernemingsraad?
Een werkgever moet bij het instellen van een ondernemingsraad rekening onder andere houden met het volgende:
1. De werknemers die voor de ondernemingsraad in aanmerking komen.
2. Het aantal werknemers waaruit de ondernemingsraad bestaat.
3. Hoe vaak de raad vergadert en waar hij vergadert.
4. Welke onderwerpen de ondernemingsraad zal behandelen (bijvoorbeeld veiligheidskwesties of zorgen van werknemers over lonen of uitkeringen met het personeel overleggen).
Wat is de Wet op de ondernemingsraden?
De Wet op ondernemingsraden is een wet die de samenstelling en instelling van ondernemingsraden regelt. Als een onderneming/organisatie 50 of meer werknemers heeft, is het verplicht een ondernemingsraad in te stellen. Bij minder dan 50 werknemers volstaat een personeelsvertegenwoordiging (PvT) of personeelsvergadering.
Heeft men een ondernemingsraad dan is de Wet op ondernemingsraden van toepassing. De wet regelt de samenstelling en instelling van ondernemingsraden.
Medezeggenschap in kleine ondernemingen
Kleine ondernemingen, met 10 tot 50 werknemers, hoeven geen OR, maar een personeelsvertegenwoordigingscommissie (PvT) oprichten. De werkgever moet bovendien een PvT instellen als ten minste de helft van de werknemers daarom vraagt. De PVT bestaat uit ten minste drie leden die bij geheime schriftelijke stemming worden gekozen en heeft verschillende rechten die de ondernemingsraad in grotere ondernemingen heeft.
Zo heeft de PvT een informatierecht; een adviesrecht over besluiten die gevolgen hebben voor de werkplek of de arbeidsomstandigheden van ten minste een kwart van de in de onderneming werkzame personen (zoals een grotere reorganisatie); en een beperkt instemmingsrecht.
OR biedt voordelen voor zowel werknemer als werkgever
Voor werknemers betekent een ondernemingsraad dat ze een directe lijn hebben naar het management als ze zich zorgen maken over hun werkomgeving of de manier waarop dingen in hun bedrijf worden gedaan.
Het helpt werknemers zich meer betrokken te voelen bij hun werk en meer te investeren in het succes van hun bedrijf, wat kan leiden tot een hoger moreel en een hogere productiviteit. Voor werkgevers is het een kans om betere communicatie tussen management en werknemers te bevorderen - en eventuele problemen aan te pakken voordat het grote problemen worden.
Personeelsplanning en urenregistratie software!